Uitleg scheepsknopen leggen

Meld je hier aan en doe mee (en verdien 10 euro voor jouw club)
Vrijdag 18 augustus 2023 | 3576 keer bekeken

Tijdens het Hanzefest XL op 25 augustus 2023 gaan we met elkaar in Hanzestad Kampen het Wereldrecord Lesgeven in Scheepsknopen verbeteren. Want dat gaat ons gewoon lukken in onze nautische Hanzestad! 

Meld je aan en doe mee op vrijdag 25 augustus

Meld je aan en verdien 10 euro voor jouw vereniging

Help vrijdag 25 augustus mee het Wereldrecord scheepsknopen leggen te verbeteren en verdien € 10,- voor jouw goede doel!

Vul het formulier op https://knopen.eventbrite.nl in en kom met je vrienden, je familie en natuurlijk met iedereen van jouw vereniging of stichting naar het Van Heutszplein.

Meld je hier aan: 

DIT IS HET PLAN

Op vrijdag 25 augustus om 14.00 uur gaan we op het Van Heutszplein het Wereldrecord scheepsknopen leggen proberen te verbeteren. Doe je mee?

25 augustus 2023
14.00 - 15.00 uur
Van Heutszplein

Om het bestaande record te verbreken zijn er 350 deelnemers nodig. Help mee! Schrijf de datum in je agenda en kom met je vrienden, je familie, sportclub, muziekvereniging naar het Van Heutszplein op 25 augustus.

Het enige wat we aan je vragen is om mee te doen. Wij regelen de Kampen Knopenkokers en de uitleg vanaf het podium. En dan zorgen we er met elkaar voor dat Kampen in het World Book of Records komt!

Bekijk hieronder alvast welke knopen we met elkaar gaan maken: 

Kampen Knopenkoker

Alle deelnemers aan de wereldrecordpoging ontvangen de Kampen Knopenkoker. In de koker zit een stuk scheepstouw waar je de knopen mee gaat maken. En om de koker kun je bepaalde knopen maken. Zo heb je alles bij de hand. 

Op deze pagina vind je de uitlegvideo's waarin de verschillende knopen je stap voor stap worden uitgelegd. Zo kun je thuis alvast oefenen in het maken van de scheepsknopen. 

PS: Het is best handig, ook als je niet vaart, om een aantal knopen te kunnen leggen. Je weet nooit wanneer het van pas komt..... 

Halve steek

Halve steek

We beginnen met een makkelijke knoop om mee op te warmen.

De halve steek gebruik je om een eind te bevestigen waarop nagenoeg geen kracht komt. De halve steek wordt ook vaak in combinatie gebruikt om een andere knoop te maken. Je gebruikt de halve steek als je een touw (een lijn) wilt vastzetten. 

Wist je dat de platte knoop bijvoorbeeld uit twee halve steken bestaat? 

Achtknoop

Achtknoop

Misschien wel de meest bekende knoop: de achtknoop.

Deze knoop wordt vooral als ‘stopper’ gebruikt. Aan het einde van een touw. Bijvoorbeeld om te voorkomen dat het touw door een katrol heen schiet. Maar ook om het koordje in je jas of joggingbroek niet weg te laten schuiven. 

Dubbele achtknoop

Dubbele achtknoop

Bij het klimmen wordt vaak de dubbele achtknoop gebruikt. De lus verschuift niet en is makkelijk weer los te krijgen. De knoop wordt vaak aan de klimgordel vastgemaakt. Want door de vorm kan één van de touwen onder spanning gebracht worden zonder dat de knoop gaat verschuiven. Wel zo fijn! 

Platte knoop

Platte knoop

De platte knoop is simpel, snel en vooral goed te gebruiken met touwen waar geen al te grote kracht op staat. 

Met een platte knoop maak je twee touwen van een vergelijkbare structuur en dikte aan elkaar vast. De touwen mogen niet te glad zijn. 

Je kunt de platte knoop ook gebruiken om twee uiteinden van eenzelfde lijn aan elkaar vast te maken en zo een touwcirkel te maken.

De platte knoop is een makkelijke knoop. Maar let op, je kunt hem ook makkelijk fout knopen. Meestal krijg je dan de oude-wijvenknoop. Die een stuk minder sterk is en sneller losgaat.

Raad eens welke knoop we hier na aan je uitleggen?

Oude wijvenknoop

Oude wijvenknoop

De oude-wijvenknoop gebruik je om twee uiteinden aan elkaar te knopen. Het is niet een hele stevige knoop. Dit is de knoop die veel mensen leggen als ze iets vast of dicht willen knopen. 

Als je de laatste uiteinden terugsteekt zodat het lusjes worden, heb je de schoenveterknoop die vaak geleerd wordt.

Omdat de oude-wijvenknoop snel losgaat, kun je in alle gevallen beter de platte knoop gebruiken. 

Enkele schootsteek

Enkele schootsteek

De schootsteek is de meest voorkomende bruikbare steek.

Wanneer je een vlag in de mast wil hangen. Dan maak je de vlag met twee schootsteken vast. 
Of er moeten dekkleden over een deklast gesjord worden. Dan verbind je twee sjorlijnen aan elkaar met een schootsteek.

De schootsteek gaat niet uit zichzelf los. En toch is de schootsteek makkelijk uit elkaar te halen.

Dubbele schootsteek

Dubbele schootsteek

De dubbele schootsteek steek voegt een extra veiligheidsmaatregel aan de enkele schootsteek toe.

Dus deze gebruik je wanneer je twee touwen die niet even dik zijn wilt samenvoegen. 

De dubbele schootsteek gaat ook niet uit zichzelf los. En toch is de dubbele schootsteek ook makkelijk uit elkaar te halen.

Twee zoeteliefjes

Twee zoeteliefjes

De bekendste vissersknoop heeft een prachtige naam: Twee Zoeteliefjes.

Met deze knoop verbind je twee touwen van gelijke dikte met elkaar. Deze lieve knoop is een super alternatief voor de platte knoop. (Ha, die ken je al) Het voordeel van de Twee Zoeteliefjes is dat deze knoop makkelijk los te krijgen is. 

Heb je zin,om, na al dat knopen, verstelbare armbandjes te maken? Deze knoop is daar superhandig voor. 

Trompetsteek

Trompetsteek

De trompetsteek is een superhandige steek voor als je touw te lang is. Met deze steek kun je jouw lijn korter maken. De lijn moet wel continu onder spanning staan, anders valt de knoop los.

Eigenlijk wordt deze steek bijna niet gebruikt.

Wij vonden de naam mooi en het is ook een mooie verwijzing naar al die mooie muziek die er in Kampen wordt gemaakt. 

Mastworp

Mastworp

De mastworp is een knoop waarmee je een lijn aan een scheepsmast of andere paal vastmaakt.
Wanneer de mastworp onder spanning staat zal deze knoop niet schuiven. Door kracht op de lijn te zetten trekt deze zichzelf vast. En met een beetje wrikken heb je de knoop ook zo weer los. Handig! 

Aan boord van een schip gebruik je deze knoop om de stootkussens aan de reling vast te maken. De knoop wordt altijd ergens omheen geknoopt.

Enkele paalsteek

Enkele paalsteek

Een boot aanmeren? De paalsteek is één van de bekendste, meest gebruikte en gemakkelijkste knopen. De paalsteek is een knoop die gebruikt wordt om een niet schuivende lus in een touw te maken. Het is een hele sterke knoop en kan dus zware ladingen dragen. Het touw moet dan wel sterk genoeg zijn daarvoor. 

De paalsteek wordt vooral in de scheepvaart gebruikt om een lus in een meer-lijn te maken wanneer daar geen oogsplits in ligt. De meer-lijn wordt met de lus om een paal gelegd (Ha, daar komt de naam vandaan) waarna de lijn op het schip vastgemaakt kan worden. 

Laat je de lus weg, dan is de paalsteek identiek aan een schootsteek. En die ken je als het goed is al. 

Handig! Een ezelsbruggetje om een paalsteek te maken: 
Het konijntje komt uit zijn holletje naar buiten, rent om de boom heen en gaat weer terug in zijn holletje.

Dubbele paalsteek

Dubbele paalsteek

Als vervolg op de enkele paalsteek leer je hier het maken van de dubbele paalsteek.

De dubbele paalsteek en de dubbele achtknoop worden vooral gebruikt met klimmen. Het voordeel van de dubbele paalsteek ten opzichte van de dubbele achtknoop is dat de dubbele paalsteek makkelijker los te maken is. 

Dievenknoop

Dievenknoop

Dit is een platte knoop met de losse eindjes aan tegenovergestelde kant. Klinkt verwarrend en een beetje ingewikkeld? Nou dat is het ook. Bij deze knoop moet je echt even goed nadenken over hoe je de knoop knoopt. 

Het verhaal gaat dat de dievenknoop vroeger door zeelieden gebruikt werd om hun plunjezak met eigendommen af te sluiten. Ze verstopten dan de uiteinden van de lijnen. Dan was het niet zichtbaar dat de zak afgesloten was met een dievenknoop. Wanneer de zak vervolgens met een platte knoop er in aangetroffen werd wist men dat er iemand in zijn spullen had gesnuffeld.

Wist je datjes

Knopen zijn er om losgemaakt te worden

Knopen en steken zijn bedoeld om weer losgemaakt te kunnen worden.

Een goed gelegde knoop of steek kan altijd weer met gemak worden losgemaakt door een lus van de knoop weg te drukken of - in het geval dat er een slipsteek op is toegepast - door aan het losse eind van de lijn te trekken.

Dit is schiemanswerk

Schiemanswerk omvat alle handelingen en verbindingen die men met touw en staaldraad – en tegenwoordig kunststof uitvoeringen daarvan – voor gebruik aan boord van schepen kan toepassen, zoals bijvoorbeeld het leggen van knopen en steken, het splitsen van touw en staaldraad of het boeten van een net, of het naaien van een zeil.

Bron:
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Schiemanswerk

Snelheid meten in de Hanzetijd

Wist je dat de vaarsnelheid van een boot wordt weergegeven in knopen?

Vroeger werd de snelheid letterlijk gemeten door middel van een touw met knopen. Het touw, met ongeveer op elke 15 meter een knoop, werd met een gewicht eraan overboord gegooid.

Dan werd gekeken hoeveel knopen in een halve minuut het water in gingen.
Een knoop is vastgesteld op 1852 meter per uur.

Vaar je met een zeilboot een snelheid van 10 knopen, dan vaar je het ongeveer 18,5 km. per uur.

Deel deze pagina

twitter logo facebook logo linkedin logo